Τριπλά Αρνητικός Καρκίνος του Μαστού
Τι είναι, ποια είναι τα χαρακτηριστικά του και πώς αντιμετωπίζεται
Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού (Triple-Negative Breast Cancer - TNBC) αποτελεί μια ιδιαίτερη και επιθετική μορφή καρκίνου του μαστού, η οποία εμφανίζεται περίπου στο 10-20% των περιπτώσεων. Ονομάζεται «τριπλά αρνητικός» επειδή τα καρκινικά του κύτταρα δεν εκφράζουν:
- Υποδοχείς οιστρογόνων (ER-)
- Υποδοχείς προγεστερόνης (PR-)
- Την πρωτεΐνη HER2 (HER2-)
Αυτοί οι τρεις βιοδείκτες είναι συνήθως «στόχοι» για ορμονικές ή στοχευμένες θεραπείες. Η απουσία τους καθιστά τον TNBC μη ευαίσθητο στις συνήθεις θεραπείες, όπως η ορμονοθεραπεία (ταμοξιφαίνη ή αναστολείς αρωματάσης) και η ανοσοθεραπεία με μονοκλωνικά αντισώματα όπως το Herceptin (trastuzumab).
Χαρακτηριστικά του Τριπλά Αρνητικού Καρκίνου Μαστού
Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος:
- Θεωρείται πιο επιθετικός από άλλους τύπους καρκίνου του μαστού.
- Τείνει να αναπτύσσεται και να εξαπλώνεται ταχύτερα.
- Εμφανίζεται συχνότερα σε νεότερες γυναίκες.
- Συνδέεται ισχυρά με μεταλλάξεις στο γονίδιο BRCA1.
- Έχει αυξημένο κίνδυνο υποτροπής, ιδιαίτερα τα πρώτα 3-5 χρόνια μετά τη διάγνωση.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Ο TNBC παρουσιάζει τα ίδια συμπτώματα με άλλες μορφές καρκίνου του μαστού:
- Ψηλαφητή μάζα
- Απεικονιστικές αλλοιώσεις σε μαστογραφία ή υπερηχογράφημα
- Αλλαγές στο δέρμα ή στη θηλή
Η οριστική διάγνωση γίνεται με βιοψία, όπου εξετάζεται το ύποπτο μόρφωμα και ελέγχεται η έκφραση των υποδοχέων και της HER2. Όταν και οι τρεις είναι αρνητικοί, τότε τίθεται η διάγνωση του TNBC.
Ποια είναι η θεραπεία;
Η αντιμετώπιση του τριπλά αρνητικού καρκίνου του μαστού είναι συνήθως πολυπαραγοντική:
Χειρουργική επέμβαση
Η αρχική θεραπεία είναι η ογκεκτομή (διατήρηση του μαστού) ή μαστεκτομή, ανάλογα με το μέγεθος και τη θέση του όγκου. Παράλληλα, εξετάζονται και οι λεμφαδένες της μασχάλης για πιθανές μεταστάσεις.
Χημειοθεραπεία
Λόγω της έλλειψης ορμονικών υποδοχέων, η χημειοθεραπεία είναι το πιο αποτελεσματικό μέσο αντιμετώπισης του TNBC. Συχνά χορηγείται προεγχειρητικά (νεοεπικουρικά) για να μειωθεί το μέγεθος του όγκου και να αυξηθούν οι πιθανότητες διατήρησης του μαστού.
Ακτινοθεραπεία
Σε περιπτώσεις όπου ο όγκος είναι μεγάλος, ή υπάρχει προσβολή λεμφαδένων, η ακτινοθεραπεία βοηθά στην εξάλειψη υπολειπόμενων καρκινικών κυττάρων στην περιοχή του χειρουργείου.
Τι δείχνει η πρόσφατη έρευνα;
Τα τελευταία χρόνια, η έρευνα επικεντρώνεται σε καινοτόμες θεραπείες όπως:
- Ανοσοθεραπεία με αναστολείς σημείων ελέγχου (immune checkpoint inhibitors)
- PARP αναστολείς, ειδικά σε γυναίκες με μετάλλαξη BRCA1 ή BRCA2
- Νέα χημειοθεραπευτικά σχήματα και στοχευμένες θεραπείες βρίσκονται υπό δοκιμή με ενθαρρυντικά αποτελέσματα
Βιβλιογραφία:
- Waks AG, Winer EP. "Breast cancer treatment: a review." JAMA. 2019;321(3):288-300.
- Bianchini G, Balko JM, et al. "Triple-negative breast cancer: challenges and opportunities." Nat Rev Clin Oncol. 2016.