Γυναικομαστία: Τι είναι, αιτίες, διάγνωση και θεραπεία
Η γυναικομαστία είναι η καλοήθης διόγκωση του αδένα του ανδρικού μαστού, αποτέλεσμα διαταραχής της ορμονικής ισορροπίας μεταξύ τεστοστερόνης και οιστρογόνων. Μπορεί να επηρεάσει τον έναν ή και τους δύο μαστούς, συχνά με ασύμμετρο τρόπο.
Η γυναικομαστία παρατηρείται φυσιολογικά σε νεογέννητα, εφήβους και ηλικιωμένους άνδρες. Παρόλο που δεν αποτελεί σοβαρή ιατρική κατάσταση, μπορεί να προκαλέσει ψυχολογική δυσφορία, πόνο ή ευαισθησία στην περιοχή του μαστού.
Ποια είναι τα συμπτώματα της γυναικομαστίας;
Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Διόγκωση κάτω από τη θηλή, συχνά με αίσθηση μαλακής ή σπογγώδους μάζας.
- Πόνο ή αίσθημα ευαισθησίας, ιδιαίτερα κατά την επαφή με ρούχα.
- Σε κάποιες περιπτώσεις, έκκριση υγρού από τη θηλή.
Η εμφάνιση αυτών των συμπτωμάτων προκαλεί συχνά ανησυχία, ωστόσο η γυναικομαστία είναι συνήθως καλοήθης.
Ποια είναι τα αίτια της γυναικομαστίας;
Η γυναικομαστία μπορεί να προκληθεί από:
- Φυσιολογικές ορμονικές μεταβολές
- Σε πάνω από 50% των νεογνών λόγω μητρικών οιστρογόνων (υποχωρεί σε 2-3 εβδομάδες).
- Κατά την εφηβεία (διαρκεί 6 μήνες έως 2 χρόνια).
- Σε άνδρες ηλικίας 50-69 ετών (25% περίπου).
- Φάρμακα
Ορισμένα φάρμακα σχετίζονται με την εμφάνιση γυναικομαστίας, όπως:
- Αντιανδρογόνα για τον προστάτη
- Αντιρετροϊκά για το AIDS
- Αντικαταθλιπτικά και αγχολυτικά (όπως διαζεπάμη)
- Αναβολικά στεροειδή
- Καρδιολογικά σκευάσματα (όπως διγοξίνη)
Η γυναικομαστία συνήθως υποχωρεί 4-6 μήνες μετά τη διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής.
- Ναρκωτικές ουσίες
- Αλκοόλ
- Κάνναβη
- Ηρωίνη
- Μεθαδόνη
- Αμφεταμίνες
- Ιατρικές παθήσεις
- Υπερθυρεοειδισμός
- Κίρρωση ήπατος
- Νεφρική/ηπατική ανεπάρκεια
- Όγκοι που επηρεάζουν την ορμονική ισορροπία (όρχεων, επινεφριδίων, υπόφυσης)
- Υπογοναδισμός
- Ιδιοπαθής γυναικομαστία
Σε περίπου 25% των περιπτώσεων, δεν εντοπίζεται σαφές αίτιο.
Πώς γίνεται η διάγνωση της γυναικομαστίας;
Η διάγνωση βασίζεται σε:
- Ιατρικό ιστορικό και κλινική εξέταση
- Εξετάσεις αίματος (ορμονολογικός έλεγχος)
- Απεικονιστικές εξετάσεις όπως υπερηχογράφημα μαστών, μαστογραφία, αξονική κοιλίας ή μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου
- Υπερηχογράφημα οσχέου, εφόσον κριθεί απαραίτητο
- Βιοψία μαστού, σε επιλεγμένες περιπτώσεις, για αποκλεισμό κακοήθειας.
Η διάγνωση βοηθά να καθοριστεί αν η διόγκωση οφείλεται σε γυναικομαστία, λιπώδη ιστό ή σπανιότερες παθήσεις όπως ο καρκίνος μαστού στον άνδρα.
Πώς αντιμετωπίζεται η γυναικομαστία;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η γυναικομαστία υποχωρεί αυτόματα μέσα σε 6-24 μήνες χωρίς θεραπεία.
Ανάλογα με την αιτία και τη σοβαρότητα:
- Παρακολούθηση κάθε 3-6 μήνες στην εφηβεία
- Διακοπή ή αλλαγή φαρμάκων που την προκαλούν
- Αντιμετώπιση υποκείμενων παθήσεων
Σε περιπτώσεις όπου η γυναικομαστία προκαλεί έντονο πόνο ή ψυχολογική επιβάρυνση, μπορεί να χρειαστεί:
- Ορμονοθεραπεία (σε επιλεγμένες περιπτώσεις)
- Χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση του διογκωμένου ιστού (συνήθως μέσω μικρής τομής ή/και λιποαναρρόφησης).
Breastaware.gr: Η ενημέρωση που αξίζεις
Στο Breastaware.gr βρίσκεις αξιόπιστες, επιστημονικά τεκμηριωμένες πληροφορίες για κάθε θέμα που αφορά τον μαστό – ανδρικό ή γυναικείο. Με στόχο τη σωστή ενημέρωση και την έγκαιρη αντιμετώπιση, δημιουργούμε περιεχόμενο που βοηθάει να κατανοήσεις το σώμα σου και να πάρεις τις καλύτερες αποφάσεις για την υγεία σου.